Söndürme sistemlerinin en eski metotlarından biri olan karbondioksitli söndürme sistemleri, ateş ile fazlaca ısınan havanın soğutulması özelliğiyle hala en çok tercih edilen sistemlerden birisidir. Yangının oksijen ile teması sonucu yayılmasını önleyen bu sistemler, hızlı sonuç alarak mal kaybını minimize etmektedir.
Otomatik karbondioksitli söndürme sistemleri devreye girdiği zaman ortamda bulunan insanların hızlıca mekanı terk etmeleri gerekirken, manuel sitemleri kullanacak söndürme ekiplerinin önlem alarak söndürme eylemine başlamaları çok önemlidir. Bu yüzden söndürme ekiplerinin, hem kendi sağlıkları hem de kurtarılacak canlıların sağlığı için mutlaka eğitimli olması gerekir.
Bu sistemde bulunan CO2 gazı, alevlerin oksijenle etkileşime girerek hızlıca büyümesini engelleyecek niteliktedir. Havadaki azot ve oksijenden daha ağır olması sebebiyle baskılayıcı olmakta, alevlerin üstünü örtmektedir. Renksiz ve kokusuz olması, elektrik iletkenliği bulunmaması gibi özellikleri sayesinde yangının seri bir şekilde bertaraf edilmesine önemli katkı koyar. Bölgesel başlayan yangınların kontrol altına alınması anlamında en hızlı tepki veren ve en etkili sonuç alınan sistemler karbondioksitli söndürme sitemleridir.
Bu gazın diğer bir özelliği de yangına müdahale etmesinden sonra kalıntı bırakmamasıdır. Diğer söndürme sistemlerinin aksine temizlenmesi oldukça kolaydır.
Karbondioksitli Yangın Söndürücü Özellikleri
Söndürme özelliği dışında karbondioksitli yangın söndürücü özelliklerinden en önemlisi, oksijenin alevleri arttırma özelliğini bastırmasıdır. Etkili söndürme özelliği ile havadaki gazları bertaraf etmektedir. Bu yüzden kullanıldığı bölgedeki oksijen miktarını yok ettiği için insan sağlığı açısından zararlıdır. Ancak kullanımı sonrası ozon tabasına zarar vermediği bilinmektedir.
İnsan sağlığı söz konusu olduğunda diğer söndürme sistemlerinin garantisi var iken, karbondioksitli söndürme sistemlerinin vereceği zarar kesindir. İnsan solunumunda oksijenin ne kadar önemli bir yer tuttuğu düşünülürse, karbondioksit de insan solunumunda hiç yeri olmaması gereken bir gazdır. Bu yüzdendir ki yangındaki insan dahil tüm canlıların maske takabilmesi, söndürme personelinin koruyucu giymesi ve yangından sağlıklı bir şekilde çıkılması gerekir.
Tutuşan maddelerin içten içe alevlenme ihtimalini bertaraf etmek için de oldukça faydalı bir sistemdir. Elektrik kaynaklı yangınlarda veya elektrik donanımı olan bölgelere sıçrayan yangınlarda en etkili söndürme sistemidir. Söndürme, müdahale ve kurtarma ekiplerinin maruz kalabileceği elektrik çarpması ihtimalini minimuma indirmektedir.
Co2 Yangın Tüpü Kullanma Talimatı
İnsan sağlığı açısından risk teşkil edebilecek nitelikte olduğu için Co2 yangın tüpü kullanma talimatını, özellikle kullanacak personel tamamıyla bilmelidir. Emniyet valfının nasıl açılacağını, püskürtmenin nasıl sağlanacağını, rüzgar yönü ve hızı hesap edilerek, hava sirkülasyonuna göre insan sağlığını tehlikeye atmadan nasıl kullanılacağını, gaz tamamen boşaldıktan sonra alınacak önlemleri bilmelidir.
Co2 yangın tüpü kullanma talimatını tüplerin üzerine üretici firma tarafından yapıştırılmaktadır. Ancak yangın durumlarında tüplerin üzerini okumak zaman alacağı için, yangın tüpünün kullanılması talimatını kişiler ezbere bilmeli ve uygulayabilmelidir.
Co2 Yangın Tüpü Kullanım Alanları
İçinde bulunan karbondioksit nedeniyle Co2 yangın tüpü kullanım alanları bilimsel olarak sınıflandırılmış ve sınırlandırılmıştır. Daha çok B tipi yangınlar ve C tipi yangınlarda etkili olması nedeniyle TSE tarafından bu tip yangınlarda kullanılması önerilmektedir. Hassas çalışmaların yapıldığı laboratuarlar ve temizlenmesi zor olan mutfakların birincil önceliği CO2 yangın tüpleridir.
Trafolar, jeneratörler, sanayi fırınları, arşivler, güç aktarımı odaları, kablo yolları, motor odaları, boya kabinleri, yanıcı sıvı depolama bölgeleri, elektrik panoları, sanayi laboratuarları, bilgisayar odaları gibi bölgeler elektrik yangınlarının çıkma riski yüksek bölgeler olduğu için Co2 yangın tüpü kullanım alanları arasında yer almaktadır.